Stracona szansa na porozumienie

autor zdjęcia: Wojciech Stróżyk/REPORTER

źródło: Rzeczpospolita

Gdański pomnik pamięci ofiar eksterminacji ludności polskiej na Wołyniu w 1943 r.

W ramach nowej ukraińskiej polityki historycznej oprócz wyniesienia żołnierzy UPA do grona bohaterów podjęto także próbę rozmycia kwestii rzezi wołyńskiej – przez wpisywanie jej w znacznie szerszy kontekst.

Ukraińska strona stoi na stanowisku, że dopóki nie zostanie należycie odbudowany memoriał (poświęcony żołnierzom UPA na górze Monasterz w podkarpackiej Werchracie – przyp. T.P.), to my nie wyrazimy zgody na nowe ekshumacje grobów Polaków pochowanych na Ukrainie. (…) Dopóki polska strona nie wykona swoich zobowiązań, wszystko powinno zostać wstrzymane. Zarówno w kwestii renowacji, zachowania, jak i badań (polskich) miejsc pamięci” – te słowa Antona Drobowycza, szefa ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej, z połowy czerwca tego roku stały się kolejnym przejawem napięć między Warszawą a Kijowem w kwestiach historycznych.

Zakaz prac ekshumacyjnych i badań nad polskimi miejscami pamięci (przede wszystkim związanych z polskimi ofiarami rzezi wołyńskiej) został wprowadzony wiosną 2017 roku przez ówczesnego szefa ukraińskiego IPN-u Wołodymyra Wiatrowycza. Wielu polskich badaczy i ekspertów uznało go wówczas nie tylko za próbę uniemożliwienia odkrycia prawdziwej skali mordów dokonanych przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach, ale również za czyn moralnie i etycznie niesprawiedliwy – prace te miały bowiem przede wszystkim za zadanie oddanie należytej czci i pamięci pomordowanym Polakom. Należy wszak pamiętać, że do tej pory większość ofiar rzezi wołyńskiej nie doczekała się swoich...