Jak finansuje się media publiczne w Europie

autor zdjęcia: Piotr Nowak

źródło: Rzeczpospolita

W 2020 roku aż 79,4 proc. wszystkich dochodów nadawców publicznych w Europie pochodziło ze środków publicznych. Obywatele płacili na ich rzecz średnio 3,05 euro miesięcznie – pisze medioznawca.

Organizacje publiczne radia i telewizji, zgodnie z ich misją i zadaniami w ramach służby publicznej, korzystają z różnych sposobów finansowania, obejmujących przede wszystkim mechanizmy finansowania ze środków publicznych, czyli „transfery z budżetu państwa”, „środki spoza budżetu państwa” oraz „przychody z opłat abonamentowych”.

Rządy większości państw europejskich należących do UE uprawiają dzisiaj wobec nadawców publicznych politykę „get and take”, czyli z jednej strony formułują własną, z drugiej zaś muszą się liczyć z regułami ustalonymi w ramach wspólnoty, np. z nieuprawnioną pomocą państwa, która podważa konkurencję między sektorem publicznym i prywatnym.

Konsekwencją uznania protokołu amsterdamskiego legitymizującego w istocie system dualny mediów (obok publicznego – komercyjny) są trzy podstawowe zasady finansowania mediów publicznych:

1. transparentność;

2. proporcjonalność między wielkością i jakością oferty programowej;

3. oddzielenie rachunkowości „komercyjnej” od „misyjnej”.

W ostatnich kilku latach ukształtowały się trzy główne modele finansowania mediów publicznych i jeden potrzebny, choć rzadko stosowany:

1. finansowanie PSM (media publiczne, public service media) bezpośrednio z dotacji państwowych, co jest najbardziej rozpowszechnionym modelem w Europie i istnieje w 31 krajach...