Krucjata przeciw cywilizacji zachodniej

Bilansując zło i dobro na tle innych kultur, można powiedzieć, że cywilizacja zachodnia nie była najgorsza. Oprócz wielu wad miała kilka zalet. Dlaczego jest więc opisywana jako jedna z najgorszych w historii ludzkości?

Podczas wystąpienia na Uniwersytecie Stanforda w Kalifornii w 1987 r. Jesse Jackson, aktywista na rzecz praw obywatelskich, rzucił hasło: „Western civ has got to go!” (Zachodnia cywilizacja musi odejść!). Większość słuchaczy odebrała wezwanie pastora jako przejaw brawurowej retoryki. Nikt nie przypuszczał, że stanie się ono sygnałem do kampanii przeciw kulturze zachodniej. Dziwi również miejsce tej deklaracji: nie Kabul albo Teheran, ale renomowana uczelnia USA.

Martwi biali mężczyźni

Pierwszymi ofiarami tej kulturowej defenestracji stały się programy nauczania, podręczniki akademickie i tematy prac dyplomowych. Na początku czystki ograniczały się do wydziałów humanistycznych i nauk społecznych. Reformatorzy powoływali się na dwa argumenty: anachroniczność cywilizacji zachodniej oraz jej współodpowiedzialność za zbrodnie kolonializmu, niewolnictwa i rasizmu. Na spotkaniach powtarzano tezy wyrażające przekonanie, że każda inna kultura jest lepsza dla rozwoju ludzkości niż kultura zachodnia będąca produktem „martwych białych mężczyzn” (dead white males).

Wcześniej w amerykańskich college’ach tradycyjnie od dziesięcioleci oferowano studentom propedeutyczne kursy cywilizacji zachodniej. Stanowiły one przegląd kluczowych osiągnięć Zachodu, swego rodzaju kanon wiedzy z zakresu literatury, historii, filozofii, sztuki i nauk ścisłych. Zajęcia te cieszyły się...