Trudne do wyceny wartości niematerialne – rola analizy DEMPE

Przewidywane przychody generowane przez transakcje związane z udostępnieniem wartości niematerialnych i prawnych obarczone są dużą niepewnością, więc określenie ich ekonomicznej wartości dla korzystającego podmiotu jest sporym wyzwaniem.

Jednym z obszarów, w których ustalenie wynagrodzenia na poziomie rynkowym jest szczególnie trudne – i często staje się przedmiotem dyskusji z organami podatkowymi podczas kontroli – są transakcje dotyczące wartości niematerialnych i prawnych. Dzieje się tak, ponieważ trudno jest ustalić wynagrodzenie dla tego rodzaju aktywa Dlatego określenie ekonomicznej wartości, jaką niosą one dla korzystającego podmiotu, stanowi dla podatników istotne wyzwanie.

W tym kontekście od lat istotną rolę odgrywa tzw. analiza DEMPE, która umożliwia rzetelną identyfikację kluczowych funkcji związanych z tworzeniem, rozwijaniem, utrzymywaniem, ochroną i wykorzystywaniem wartości niematerialnych, a także określeniem roli podmiotów w transakcji. To właśnie DEMPE stanowi fundament do ustalenia rynkowego poziomu wynagrodzenia i skutecznej obrony modelu rozliczeń przed potencjalnym zakwestionowaniem przez organy podatkowe.

Wartości niematerialne pod lupą fiskusa

Wartości niematerialne i prawne – w szczególności takie jak licencje, znaki towarowe, know-how czy prawa autorskie – od lat pozostają w centrum zainteresowania organów podatkowych. Potwierdzają to także statystyki orzecznictwa dotyczącego cen transferowych – około 16 proc. wydanych w 2024 r. wyroków odnosiło się do transakcji związanych ze sprzedażą lub korzystaniem ze znaków towarowych. Tego...