Certyfikacja wykonawców zamówień publicznych – kontrowersje wokół ustawy

Nowa ustawa o certyfikacji wykonawców zamówień publicznych daje możliwość dobrowolnego uzyskania dwóch rodzajów certyfikacji: zdolności wykonawcy i niepodlegania wykluczeniu. Jak te przepisy wpłyną na praktykę?

Do polskich zamówień publicznych wkracza standaryzacja – przynajmniej w założeniu. Elektroniczny certyfikat będzie ważny do maksymalnie trzech lat i ma ograniczyć obowiązki wykonawców i zamawiających, obniżyć czas i koszty składania ofert oraz ustandaryzować wymagania wobec wykonawców. Przepisy wejdą w życie 10 miesięcy od ogłoszenia ustawy.

Certyfikacja w prawie unijnym

Ustawa z 8 sierpnia 2025 r. o certyfikacji wykonawców zamówień publicznych (dalej „ustawa”) wdraża przepisy unijne, w tym tzw. klasyczną dyrektywę zamówieniową 2014/24/UE. W prawie unijnym certyfikacja jest dla państw członkowskich opcją dobrowolną – skorzystały z niej m.in. Czechy i Niemcy.

Dotychczas w polskich postępowaniach zamówieniowych wykonawcy mogli korzystać z certyfikatów wydanych w innych państwach UE, lecz nowa ustawa daje możliwość (lecz nie obowiązek) uzyskania certyfikacji w Polsce, w języku polskim i na podstawie rodzimych przepisów. Certyfikacja wykonawców będzie dotyczyła postępowań krajowych i unijnych, bez względu na wartość i przedmiot zamówienia, z wyjątkiem zamówień w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa.

Zgodnie z ustawą, certyfikacją zajmą się akredytowane podmioty certyfikujące. Ustawa przewiduje dwa rodzaje certyfikacji. Po pierwsze, wykonawcy będą mogli uzyskać tzw. certyfikację...