Jak rozliczyć zysk na okazyjnym nabyciu

Zysk na okazyjnym nabyciu lub ujemna wartość firmy to specyficzna sytuacja, która wymaga szczególnej oceny. Ich rozpoznanie oraz ujęcie księgowe różnią się w zależności od przyjętych standardów rachunkowości.

Zysk na okazyjnym nabyciu to sytuacja, w której jednostka przejmująca nabywa aktywa netto innego podmiotu po cenie niższej niż ich wartość godziwa. Innymi słowy, cena nabycia jest niższa niż wartość godziwa netto przejętych aktywów. Ze względu na swoją niezwykłość, każda taka sytuacja wymaga pogłębionej analizy i ostrożnego podejścia – zarówno od strony ekonomicznej, jak i rachunkowej.

Kiedy powstaje

Zysk ten może wystąpić np. przy przejęciu przedsiębiorstwa w upadłości lub przejęciu wymuszonym przez sąd. Transakcje tego typu są rzadkie, dlatego zarówno polska ustawa o rachunkowości (UoR), jak i Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) zalecają szczegółową weryfikację przesłanek jego powstania.

Zysk na okazyjnym nabyciu (ujemna wartość firmy) może wystąpić w szczególnych sytuacjach, takich jak:

∑ przejęcie podmiotu w trudnej sytuacji finansowej,

∑ sprzedaż wymuszona decyzją sądu lub syndyka,

∑ brak konkurencji w procesie przejęcia,

∑ błędna lub zaniżona wycena aktywów przez sprzedającego,

∑ przejęcie aktywów bez zobowiązań.

Podmiot w trudnej sytuacji finansowej

Jeśli jednostka przejmowana znajduje się w złej kondycji finansowej (np. zagrożenie upadłością, niewypłacalność), to może zgodzić się na sprzedaż aktywów za kwotę niższą od ich wartości...