Arktyczna odsłona pradziejów

Gdy 564 lata temu François Villon, pisząc „Balladę o paniach minionego czasu”, przyrównywał je do „niegdysiejszych śniegów”, zapewne nawet przez myśl mu nie przeszło, że owe wiekowe śniegi skrywają niegdysiejsze dzieje – a teraz ukazują je dosłownie na naszych oczach.

Intensywne globalne ocieplenie jest faktem, nikt pozostający przy zdrowych zmysłach już tego nie neguje, choć jeszcze do niedawna taka negacja była częsta. Wachlarz konsekwencji wynikających z tego zjawiska jest bardzo szeroki. Niestety, obejmuje także ochronę zabytków.

Już w lipcu 2018 r. „Rzeczpospolita” informowała: „Archeolodzy biją na alarm – chodzi o ratowanie tysięcy stanowisk w rejonie podbiegunowym. Znikają one błyskawicznie, ponieważ ocieplenie wokół bieguna północnego następuje dwa razy szybciej niż w pozostałych rejonach naszej planety”. Czy od tamtej pory coś się w tej sprawie zmieniło? Owszem, naukowcy zmodyfikowali ocenę tempa wzorstu ocieplenia w Arktyce: z „dwóch razy” zrobił się „jeden raz”, lecz istota problemu nie uległa zmianie. Żeby nie być gołosłownym, podaję przykład: u wybrzeży północnej Alaski, gdzie stykają się Morze Czukockie, Beringa i Ocean Arktyczny, woda pochłonęła tereny zamieszkiwane przez...