Pyteasz. Otwarcie oceanu

źródło: EAST NEWS

Syreny – relief joński ze świątyni Apollona w Didymie w Azji Mniejsze

źródło: EAST NEWS

Greckie statki handlowe, malowidło na attyckim pucharze czarnofigurowym, około 520 r. p.n.e.

źródło: Bridgeman Art Library

Wielcy żeglarze i odkrywcy: Krzysztof Kolumb, Ferdynand Magellan i Vasco da Gama

źródło: Wikipedia

Grecki żeglarz Pyteasz – pomnik z Marsylii

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Chińska mapa świata stworzona w 1418 r., na podstawie wypraw Zheng He

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Cesarz Yongle, chińskie malowidło na jedwabiu, XV w

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Okręt z armady admirała Zheng He

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Sługa cesarza Yongle z żyrafą przywiezioną z Afryki przez Zheng He, akwarela chińska z epoki

źródło: Wikipedia

Pomnik Zheng He w Singapurze

źródło: EAST NEWS

Vasco da Gama w Kalikacie, mal. Jose Velloso-Salgado, 1890 r.

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Znaczek portugalski z wizerunkiem Gila Eannesa

źródło: EAST NEWS

Książę Henryk Żeglarz, mal. Nuno Goncalves, fragment Ołtarza św. Wincentego, XV w.

źródło: Wikipedia

Gil Eannes – pomnik w portugalskim mieście Lagos

źródło: EAST NEWS

Portugalskie statki handlowe, akwarela z początku XVI w.

źródło: EAST NEWS

Karaka HMS „Mary Rose”, rycina, 1546 r.

źródło: Corbis

Pirat pozostawiony przez towarzyszy na bezludnej wyspie, ilustracja z XX w.

źródło: Brigdeman Art Library

Ostatnie chwile „Mary Rose” podczas bitwy w cieśninie Solent 19 lipca 1545 r.

źródło: Bridgeman Art Library

Działo okrętowe wyciągnięte z wraku „Mary Rose”

źródło: MARY EVANS PICTURE LIBRARY/ EAST NEWS

Starcie pirackiego żaglowca z angielskim okrętem wojennym, litografia, XX w.

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

La Pérouse na audiencji u Ludwika XVI przed wyprawą dookoła świata w 1785 r., mal. Nicolas Andre Monsieu

źródło: Bridgeman Art Library

Sekstant używany przez nawigatora „La Busole” podczas wyprawy La Pérouse’a

źródło: Bridgeman Art Library

Strona tytulowa „Historii korsarzy”, rycina holenderska, 1725 r.

źródło: Bridgeman Art Library

Okładka „Atlasu wyprawy La Pérouse'a”

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Statki okołoziemskiej wyprawy La Pérouse'a: „L’Astrolabe” i „La Busole”

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

James Cook, mal. Nathaniel Dance, XVIII w.

źródło: Bridgeman Art Library

Medal upamiętniający Cooka wybity przez Royal Society w 1784 r. (awers i rewers)

źródło: Bridgeman Art Library

James Cook ląduje na wybrzeżu Australii, mal. Emanuel Phillips Fox, 1902 r.

źródło: Wikipedia

Mapa Nowej Zelandii sporządzona przez Cooka, 1770 r.

źródło: Bridgeman Art Library

Sceny z wypraw Cooka i La Pérouse'a, rycina francuska, koniec XVIII w.

źródło: Bridgeman Art Library

Łódź tubylców na tle statku kapitana Cooka, rys. Angus McBride

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Śmierć kapitana Cooka na Hawajach, rycina z 1790 roku

źródło: Wikipedia

Mapa wód arktycznych opracowana na podstawie wypraw Barentsa, 1599 r

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Zbuntowani marynarze HMS „Bounty” odprawiają na łodzi kapitana Bligha i wiernych mu członków załogi, mal. Robert Dodd

źródło: Archiwum „Mówią Wieki"

Statek Barentsa uwięziony w lodach koło Nowej Ziemi, 1596 r., rycina z epoki

źródło: Bridgeman Art Library

Łodzie Maorysów przy statku Tasmana u brzegów Nowej Zelandii, rycina według rysunku z dziennika odkrywcy

źródło: Bridgeman Art Library

Louis Antoine de Bougainville, francuski żeglarz i podróżnik

Nigdy już nie poznamy imion żeglarzy, którzy 50 000 lat temu dotarli do Australii, 6000 lat temu na Maltę, 3000 lat temu na wyspy Polinezji. Z kolei wielcy odkrywcy – Diaz, Kolumb, Magellan – znani są powszechnie. Inni niesłusznie znajdują się w ich cieniu. Przypomnijmy dziś choć niektórych...

Pierwsze historycznie udokumentowane wielkie żeglarskie nazwisko to Grek Pyteasz. Wyznaczył szerokość geograficzną Marsylii, z której pochodził, z dokładnością 40 sekund kątowych za pomocą kalibrowanego gnomonu. Zauważył związek pływów morskich z położeniem Księżyca. Około 310 r. p.n.e. wyruszył w podróż na północ, wypłynął na wody Oceanu Atlantyckiego. Żeglował wzdłuż wybrzeży dzisiejszej Portugalii, Hiszpanii i Francji, opłynął Wielką Brytanię, dotarł do Irlandii, Wysp Szetlandzkich oraz Islandii, którą opisał jako Ultima Thule (kraniec świata). Osiągnął ujścia Łaby i pozostawił pierwsze wiadomości o Germanach.

Prawdopodobnie wpłynął na Bałtyk i dotarł do ujścia Wisły: „Pyteasz twierdzi, że o jeden dzień drogi od estuarium oceanii Metuonis leży wyspa Abalus, zwana też Balcią. Tam podczas wiosennych sztormów morze wyrzuca na brzeg wielkie ilości bursztynu. Mieszkańcy używają go zamiast drew do ognia i sprzedają swym sąsiadom" („Historia naturalna" Pliniusza Starszego).

Żegluga na Islandię była niespotykanie zuchwałym przedsięwzięciem, był to rejs na otwarty ocean (do tej pory żeglowano głównie przy brzegach) w całkowicie nieznany teren w czysto poznawczym celu.

Statek Pyteasza był lepiej zbudowany i większy niż „Santa Maria" Kolumba, miał około 45 m długości, 50 wioślarzy i 20 marynarzy do obsługi steru i żagli.

Opisy Pyteasza były tak...