Reżyser, który robił filmy o sobie

źródło: East News/Polfilm

Jan Machulski i Irena Laskowska w „Ostatnim dniu lata”

źródło: East News/Polfilm

Gustaw Holoubek w „Lawie”

Przygodę z X muzą rozpoczął 
jako krytyk filmowy, by z czasem zostać jednym z ojców polskiej szkoły filmowej.

Był kierownikiem literackim  Zespołu Filmowego Kadr (1956–1968) i doświadczonym scenarzystą, m.in. wybitnych filmów Jerzego Kawalerowicza („Matka Joanna od Aniołów", „Faraon", „Austeria").  Zainicjował wiele ważnych projektów ekranowych. Sam  po raz pierwszy stanął za kamerą, realizując „Ostatni dzień lata" (1958), którym zaskoczył zdezorientowaną krytykę i widzów indywidualnym językiem, odważnie przełamującym utrwalone schematy.

Historię spotkania kobiety i mężczyzny na wyludnionej plaży, ich emocjonalnej i erotycznej gry Konwicki przedstawił poprzez poezję nastrojów, zdawkowych gestów, dyskretnych symbolicznych znaków. Powstał film – urzekający do dziś ascetycznym pięknem – o próbie przełamania samotności, o tęsknocie do miłości i szczęścia w świecie obciążonym wojną. Walory te dostrzegło jury w Wenecji, przyznając Grand Prix.

Począwszy od debiutu, filmowa twórczość Konwickiego naznaczona była oryginalnością i ambicją wyrażania własnych prawd i osobistych niepokojów. „Piszę książki i realizuję filmy o sobie – opowiadał w 1960 r. w wywiadzie dla tygodnika „Film". – Opisuję siebie w trybie warunkowym, w czasie zaprzeszłym niedokonanym albo przyszłym. Stwarzam sytuacje, w których tak lub inaczej się zachowałem, mógłbym się zachować, a także wyrażam żal,...