Czy klauzula proporcjonalności jest dopuszczalna

autor zdjęcia: M. P.

źródło: Rzeczpospolita

Marta Skurska

Wszelkie klauzule ograniczające odpowiedzialność ubezpieczyciela w umowie ubezpieczenia majątkowego, w tym klauzula proporcjonalności jego świadczenia w stosunku do rzeczywistej wartości przedmiotu ubezpieczenia, stanowią wyjątek od zasady i wymagają wyraźnego, znanego ubezpieczającemu postanowienia umownego, na które się godzi.

Wszelkie klauzule ograniczające odpowiedzialność ubezpieczyciela w umowie ubezpieczenia majątkowego, w tym klauzula proporcjonalności jego świadczenia w stosunku do rzeczywistej wartości przedmiotu ubezpieczenia, stanowią wyjątek od zasady i wymagają wyraźnego, znanego ubezpieczającemu postanowienia umownego, na które się godzi.

Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 16 października 2014 r., III CSK 302/13.

Sąd okręgowy zasądził od pozwanego towarzystwa ubezpieczeń na rzecz powodów odszkodowanie z tytułu umowy ubezpieczenia od szkód wywołanych pożarem ich domu. Wartość odtworzeniowa budynku została ustalona przez sąd na kwotę, liczoną na dzień powstania szkody, przewyższającą sumę ubezpieczenia. Uwzględniając postanowienia ogólnych warunków ubezpieczenia (OWU) pozwanego, sąd zaaprobował niedoubezpieczenie powodów sprawiające, że mogli domagać się tylko 58,11 proc. rzeczywistej wysokości szkody, porównywanej proporcjonalnie do sumy ubezpieczenia.

Sąd apelacyjny zmienił wyrok SO i podwyższył zasądzoną dla powodów kwotę, co wyniknęło z ustalenia niższej wartości odtworzeniowej budynku oraz przyjęcia niedoubezpieczenia w wysokości 35 proc. Sąd nie zakwestionował jednak samej zasadności obniżenia odszkodowania wynikającego z...