Sąd oceni, jaka umowa wiąże strony

źródło: materiały prasowe

Krzysztof 
Gąsior, adwokat w K&L Gates

Sąd indywidualnie analizuje każde powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy w sytuacji, w której strony łączy umowa cywilnoprawna. Nie można z góry przyjąć założenia, 
że zawarcie cywilnego kontraktu – nawet zbliżonego do stosunku pracy – zmierza do obejścia prawa.

Pracownik lub inspektor pracy mogą żądać ustalenia przed sądem, że konkretna osoba była zatrudniona w stosunku pracy. Roszczenie to opiera się na art. 189 kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z nim powód może się domagać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

W orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że pracownik ma interes prawny w żądaniu ustalenia istnienia stosunku pracy. Tak też wskazał SN w wyroku z 29 marca 2001 r. (I PKN 333/00). Uznał, że interes prawny pracownika w ustaleniu istnienia stosunku pracy (art. 189 k.p.c.) z reguły nie wyczerpuje się w możliwości dochodzenia świadczeń należnych z tego stosunku prawnego.

Przedmiot badania

Sąd, uznając, że osoba, która wystąpiła z roszczeniem o ustalenie istnienia stosunku pracy, ma interes prawny, w dalszej kolejności ocenia, czy stosunek prawny, który łączył strony, miał cechy stosunku pracy. Zazwyczaj musi rozstrzygnąć, czy łącząca strony umowa miała cechy tej o pracę, czy było to zlecenie lub umowa o dzieło. Rozróżnienie to wymaga zbadania woli stron zawierających kontrakt, przebiegu realizacji umowy oraz ustalenia cech przeważających łączącego strony stosunku prawnego. W zależności od tego, czy w umowie przeważają cechy typowe dla umowy o pracę, czy dla cywilnoprawnej, sąd uwzględni powództwo o ustalenie istnienia stosunku pracy lub...