Powietrze może być czyste

Ryszard Pazdan Gdyby regionalne plany działań naprawczych respektowano, smog od wielu lat byłby tylko wspomnieniem.

Smog w Polsce jest faktem. Niezbitym. Nikt już tego nie podważa. Od rozpoczęcia sezonu grzewczego aż do jego zakończenia otacza nas zawiesina pyłów i trujących gazów. Sytuację poprawiają co prawda silne wiatry, które czasami wydmuchują z miast i gmin snujące się wyziewy z domowych kominów. Pomagają też wyższe temperatury, bo spala się mniej węgla. Zwykle jednak, jeżeli jest zimno i nie wieje wiatr, a na dodatek jest tzw. niska inwersja (odwrócenie układu temperatur) niepozwalająca na unoszenie się spalin do góry, otula nas trująca mgła. Jest ona powodem wielu chorób, skracania naszego życia oraz ogromnych strat liczonych w dziesiątki miliardów euro rocznie.

Rozwiązanie jest trywialnie proste, ale wymaga dużej determinacji politycznej i ogromnych pieniędzy. Wystarczy zlikwidować, a przynajmniej ograniczyć do absolutnego minimum, spalanie paliw kopalnych, zarówno węgla i drewna (zwłaszcza mokrego) w paleniskach domowych, jak i benzyn oraz olejów napędowych – w samochodach. Czy to się da zrobić? Oczywiście, że tak. Są kraje, w których smogu nie ma. Polska rzeczywistość wymaga jednak innych, bardziej skomplikowanych działań.

Już od niemal 15 lat wszędzie tam, gdzie rządowe służby inspekcyjne stwierdziły przekroczenia norm jakości powietrza, marszałkowie...