Panowie Giedroyc i Osadczuk zmieniają rzeczywistość

źródło: Instytut Literacki

Bez zapoznania się z korespondencją Jerzego Giedroycia i Bohdana Osadczuka trudno zrozumieć, w jak trudnych warunkach rodziło się polsko-ukraińskie porozumienie (na zdjęciu redaktor naczelny paryskiej „Kultury” w 1999 r. w siedzibie Instytutu Literackiego w Paryżu)

autor zdjęcia: Rafał Guz

źródło: Fotorzepa

Z pozoru Bohdan Osadczuk był przeciwieństwem Giedroycia, typem homo ludens, łączyła ich jednak ta sama pasja do polityki oraz „zamiłowanie do spraw beznadziejnych” (na zdjęciu w 2007 r. na Zamku Królewskim w Warszawie po otrzymaniu Nagrody im. Jerzego Giedroycia za działalność w imię polskiej racji stanu)

Kiedy osiem lat temu odszedł ostatni z ukraińskich współpracowników „Kultury", mało kto przewidywał, 
że odchodzi także pewien styl myślenia i pisania o polityce w ogóle i o polsko-ukraińskich relacjach w szczególności.

Bohdan Osadczuk był człowiekiem o nadzwyczajnym poczuciu humoru. Można kontynuować wyliczanie jego tytułów w stylu „Perwersji" Andruchowycza, której bohater Stanisław Perfecki posiadał mnóstwo imion, zwłaszcza bimber bibamus. Współrozmówca Bohdana Osadczuka po wysłuchaniu jednej z wielu jego awanturniczych historii krótko go podsumował: „Z pana żaden Osadczuk, pan jesteś Mossadczuk!". Powróćmy jednak do poważniejszego tonu, do czego skłania opublikowana niedawno korespondencja „Jerzy Giedroyc – Bohdan Osadczuk. Korespondencja 1950–2000" w opracowaniu Bogumiły Berdychowskiej i Marka Żebrowskiego, którą wydało Kolegium Europy Wschodniej.

Bomba atomowa i wrócimy znów do Lwowa

Z pozoru Osadczuk był przeciwieństwem Giedroycia, typem homo ludens, łączyła ich jednak ta sama pasja do polityki oraz „zamiłowanie do spraw beznadziejnych". Wizja zjednoczonej Europy, nowego kształtu Europy Środkowo-Wschodniej, uzdrowienia relacji polsko-ukraińskich – wszystko to w latach 50. XX wieku, na które przypada początek przyjaźni Giedroycia i Osadczuka, wielu wydawało się nie więcej niż wishful thinking albo zgoła polityczną fantazją. Środowiska emigracyjnych polityków, zarówno polskich, jak i ukraińskich, oczekiwały wówczas wybuchu kolejnej wojny światowej....