Zło ośmieszone

źródło: Getty Images

Takich miejsc jak Saint Kilda było więcej. Wszędzie tam mieszkańcy rodzili się i umierali w świadomości, że są na swoim miejscu i że to tutaj, a nie gdzie indziej, znajduje się centrum ich wszechświata

Radość to nie to samo co dobre samopoczucie. Przynajmniej tak to widzieli ludzie dawnych epok.

Saint Kilda to archipelag kilku wysepek, a właściwie dużych skał rzuconych w głąb Atlantyku kilkadziesiąt mil na zachód od zewnętrznego łuku szkockich Hebrydów. Stąd nie widać już żadnego lądu, a jedyni mieszkańcy owego pustkowia, oprócz morskich ptaków, to skromny personel wojskowej placówki oraz stacji przyrodniczej. Ale nie zawsze tak było. Na największą z wysepek ludzie przybyli co najmniej kilkaset lat przed Chrystusem. Na kamienistym gruncie udała im się hodowla jęczmienia, a wątła trawa wystarczała im jakoś do wykarmienia niezbędnego stadka krów i owiec. Ryb nie łowili z powodu wysokich i gwałtownych przypływów, wyspecjalizowali się za to w wybieraniu ptasich jaj, spuszczając się na linach z przybrzeżnych klifów. A jaj mieli taką obfitość, że płacili nimi coroczną daninę, po którą przybywał łodzią posłaniec naczelnika jednego z hebrydzkich klanów. Tą samą łodzią przypływał też raz w roku ksiądz, by ochrzcić dzieci.

Nie brakowało im niczego. W jedynej osadzie urządzano wesela i regularne zabawy taneczne. „Wyglądają na bardziej szczęśliwych od większości innych ludzi" – zanotował szkocki kronikarz, który odwiedził Saint Kilda w końcu XVII w. Tak działo się aż do 1865 r., kiedy to przybyły na wyspę pastor fanatyk zakazał tańców i śpiewanych wieczorynek. Surowy duszpasterz rządził archipelagiem bez mała 30 lat, a gdy umarł, ludzie...