Uczelnie na zakręcie

Mimo różnych słabości najlepsze uczelnie przyciągają wybitne umysły, są ostoją racjonalizmu i rozsadnikiem innowacji. Pandemia wykazała, że to nie wystarczy.

Jak dotąd nawet czołowe światowe uniwersytety z pewnym ociąganiem reagowały na wyzwania współczesności. Przyczyn można wymienić wiele: akademicki rytualizm, zasklepienie w silosach sztucznie wydzielonych dyscyplin naukowych i coraz węższych specjalizacji, niewolne od wpływu nieformalnych powiązań awanse naukowe, antyinnowacyjne mechanizmy środowiskowych ocen projektów naukowych i publikacji (peer review), arogancki stosunek do otoczenia, notoryczna niesprawność zarządzania i szereg innych. Są one dobrze znane zarówno uczestnikom życia akademickiego, jak też jego badaczom i obserwatorom.

Cyfrowy świat

Teraz okazało się, że tryb online musi z dnia na dzień zastąpić tradycyjną dydaktykę i stać się skutecznym substytutem niezwykle rozwiniętej mobilności studentów oraz uczonych prowadzących badania. Te uczelnie, które od dawna eksperymentowały z działaniami w wirtualnej rzeczywistości, musiały błyskawicznie wdrożyć rozwiązania internetowe na znacznie większą skalę. Na ogół im się to udało.

Wiele innych słabszych ośrodków pozostało jednak w tyle i tym samym weszło w obszar bezpośredniego zagrożenia egzystencji. Nowa sytuacja stworzyła bowiem nowe standardy i z pewnością nie będzie powrotu do tego, jak było przed pandemią. Między innymi ze względu na nowe podwyższone wymagania sanitarne, które już z nami zostaną na stałe, oraz...