Miasto podzielone
16 listopada 1940 roku Niemcy utworzyli w Warszawie getto. Zapoczątkowało to jeden z najtragiczniejszych rozdziałów w dziejach stolicy, zagładę jednej trzeciej jej mieszkańców.
W swoim dzienniku pod datą 30 marca 1940 roku Adam Czerniaków, przewodniczący warszawskiego Judenratu (Rady Żydowskiej powołanej przez Niemców na początku października 1939 roku), napisał: „Od rana pogłoski o ghetcie... doręczyłem... list nasz w sprawie niemożliwości zrobienia murów (naruszenie instalacji wodociągowych, sieci elektrycznej, kabli etc.)". To, co wiosną 1940 roku wydawało się nieprawdopodobne, kilka miesięcy później stało się faktem. W połowie listopada w samym sercu Warszawy powstało otoczone murem getto, oficjalnie nazywane przez Niemców Jüdische Wohnbezirk (żydowska dzielnica mieszkaniowa). Termin, dosyć neutralny w swoim znaczeniu, nie zapowiadał jeszcze grozy tego miejsca.
Stygmatyzacja i alienacja
Getto zamknięto 16 listopada 1940 roku. Objęło ono obszar liczący około 4 km2, co stanowiło niespełna 3 proc. ówczesnego terytorium miasta. Otaczał je mur o wysokości 3 metrów, na szczycie zabezpieczony tłuczonym szkłem, a w niektórych miejscach podwyższony zasiekami z drutu kolczastego. W obrębie getta znalazło się do końca 1940 roku około 395 tys. Żydów nie tylko zamieszkałych przed wojną w Warszawie, lecz również przesiedlonych tu z innych miejscowości. Do getta prowadziły 22 strzeżone bramy, otwarte...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta