30 lat rozgrywki z Gazpromem

Zakończenie dostaw gazu z Rosji do Polski w końcu 2022 r. zachęca do analizy relacji między oboma krajami w tej dziedzinie.

Do przełomu z roku 1989 na podstawie porozumienia między rządami dostawy gazu dla polskiej gospodarki odbywały się gazociągami: Orenburg (2,6 mld m sześc. rocznie) i Jamburg (2,3 mld m sześc.) przez Białoruś. Na przełomie lat 1989–1990 zaczęto zastanawiać się nad dywersyfikacją dostaw. Były obawy co do ich stabilności.

We wrześniu 1990 r. Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów, kierowany przez ministra przemysłu Tadeusza Syryjczyka, przyjął raport nt. możliwości dywersyfikacji. Rozpoczęto sondażowe rozmowy z rządami Czechosłowacji, Węgier i Austrii o budowie gazociągu. W początkach 1992 r. resort przemysłu przedstawił analizę kosztów dostaw z różnych kierunków, m.in. z Rosji, Norwegii i Algierii. Preferowano Rosję ze względu na najniższe koszty gazu i infrastruktury.

Gaz z Jamału

Pomysł budowy polskiego odcinka gazociągu ze złóż na półwyspie Jamał do Europy Zachodniej był przedmiotem ustaleń z 21 maja 1992 r. między prezydentem Rosji Borysem Jelcynem a prezydentem RP Lechem Wałęsą. 25 sierpnia 1993 r. podpisano z Rosją umowę o budowie w naszym kraju gazociągu do granicy z Niemcami, a w lutym 1995 r. protokół o wstępnej wielkości dostaw do Polski.

Budowę gazociągu zakończono we wrześniu 1999 r., jego przepustowość to 32,96...