Prawo do wydania decyzji może się przedawnić

Przyjęcie właściwego okresu przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego – trzy albo pięć lat – powinno być konsekwencją ustalenia, czy w analizowanym przypadku występuje obowiązek złożenia zeznania podatkowego.

Ustawodawca w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm., dalej jako o.p.) wprowadził szereg rozwiązań dotyczących przedawnienia (rozdział 8 o.p.). Unormowania te budzą wiele wątpliwości praktycznych, o czym chociażby może świadczyć liczba dostępnych orzeczeń dotyczących tej problematyki. Uregulowania te obejmują m.in. przedawnienie prawa do wydania decyzji podatkowej (art. 68 o.p.) i przedawnienie prawa do wydania decyzji w przypadku niedopełnienia warunku uprawniającego do ulgi podatkowej (art. 69 o.p.).

Zobowiązanie podatkowe

Jak zaakcentowano w judykaturze, analiza przepisów rozdziału 8 o.p. nie pozostawia wątpliwości, że przedawnieniu ulegają jedynie zobowiązania podatkowe (wyrok NSA z 5 listopada 2015 r., sygn. II OSK 525/14).

Przyjęcie właściwego okresu przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego – trzy albo pięć lat – powinno być konsekwencją ustalenia, czy w analizowanym przypadku występuje obowiązek złożenia zeznania podatkowego (wyrok NSA z 5 maja 2021 r., sygn. III FSK 1811/21). Decyzje deklaratoryjne w odróżnieniu od decyzji konstytutywnych potwierdzają zaistnienie zobowiązania powstałego z mocy prawa oraz faktów – art. 21 § 1 pkt 1 o.p., z kolei decyzje konstytutywne tworzą zobowiązanie, bez nich zobowiązanie nie powstaje.

Dla wydania decyzji konstytutywnej...