Imperium przyniesione na końskich grzbietach

źródło: Rzeczpospolita

autor zdjęcia: Dmitry Pichugin/AdobeStock

źródło: Rzeczpospolita

Rosjanie zniszczyli mongolską rodzimą kulturę, zdemolowali klasztory i niemal wybili elitę. Jednak to Chińczycy, którzy dominowali w kraju przez trzy stulecia aż do 1921 roku, są przedmiotem głębokiej nienawiści i nieufności.

Batszireet, do którego docieramy w południe, jest pierwszym z tych miejsc wyglądających na przejściowe. Nie widać niemal nikogo. Za spłowiałymi reklamami G-Mobile i karaoke większość sklepów jest zamknięta lub zniszczona. Grupa kobiet w kwiecistych spódnicach i sukniach targuje się w sklepie z artykułami gospodarstwa domowego przy głównej ulicy. Mają policzki wysmagane zimowym wiatrem do czerwoności i włosy związane w kucyki. Śmieją się wspólnie, beztrosko. (…)

Przez tę północno-wschodnią dzicz zmierzamy w stronę rosyjskiej granicy. Onon płynie jasnym łukiem ku północy, a krainy, którą przecinamy, nie zna nawet Batmonch. Nocujemy w napotkanych prostych obozach wędrowców, tyle że żadnych wędrowców tu nie ma. W gościnnych ger ściany są z ubitego wojłoku, grube i ciepłe, a śniadanie, jeśli mamy szczęście, składa się ze smażonych pierożków i domowego jogurtu. Pewnej nocy jacyś ogorzali pasterze zwalniają dla nas rodzinny ger, którego ściany obciążone są kłodami drewna dla ochrony przed wiatrem. W środku wciąż znajduje się wyposażenie nomadów. Wierzbowy szkielet rozchodzi się promieniście z okrągłego otworu dymnego, a stojący na klepisku piec wysyła w niebo zardzewiałą rurę. Na domowym ołtarzu nie stoją już fotografie partyjnych przywódców, bo wróciły na niego dawniejsze świętości. Prymitywne obrazy bóstw...