Potrzebna jest nowa opowieść o Polsce

autor zdjęcia: Maciej Łuczniewski/Forum

źródło: Rzeczpospolita

Myśl lidera endecji jest już dzisiaj anachroniczna, choć jego zwolennicy widzą w nim proroka. Na zdjęciu popiersie Romana Dmowskiego podczas manifestacji środowisk narodowych, Warszawa, czerwiec 2021 r.

To nie Jan Paweł II, ale dawny przywódca endecji Roman Dmowski kształtuje u nas myślenie katolików i znaczącej części prawicy. Ze szkodą dla społeczeństwa i dla samej religii.

Jan Paweł II nie schodzi z ust polskich katolików, szczególnie tych średniego i starszego pokolenia. W listach Episkopatu, życzeniach składanych księżom, a nawet dokumentach i programach polskich partii prawicowych jest on nieustannie obecny. Można odnieść wrażenie, że jego personalistyczna myśl, nowoczesny patriotyzm powinny przenikać nasze myślenie i odczuwanie, stawać się źródłem decyzji politycznych i programów partyjnych tych, którzy Jana Pawła II uznają za mistrza i nieustannie cytują. Powinny, ale się nie stają.

Świadomie bądź nie, mówiąc o znaczeniu chrześcijaństwa dla polskości, duża część katolików i zwolenników prawicy posługuje się kategoriami, które Roman Dmowski wyłożył prawie sto lat temu w niewielkiej broszurce „Kościół, naród i państwo”. Czyni to m.in. Jarosław Kaczyński, choć przecież wywodzi się z innej tradycji politycznej. Także gdy część hierarchów lub liderów katolickiej opinii analizuje kulturę współczesną czy współczesną sytuację moralną, ich diagnoza jest identyczna z tą, jaką formułował lider endecji. A i jego postulaty polityczne – jeśli odrzucić język dwudziestolecia międzywojennego – są miejscami trudne do odróżnienia od tych, jakie prezentują choćby politycy Solidarnej Polski.

Chodzące po ziemi trupy

Każdy rozsądny Polak, polski patriota, nawet wtedy, kiedy jest człowiekiem...