Z Karkonoszy, czyli zewsząd

autor zdjęcia: Adam Lach/Forum

źródło: Rzeczpospolita

Praca nad książką miała być dla Andrzeja Mencwela „uwalnianiem samego siebie z infantylizmu”

autor zdjęcia: kajzer ryszard

źródło: Rzeczpospolita

Opisując młodość spędzoną w Jeleniej Górze, Andrzej Mencwel stara się „nie popadać w poniżenie ani w zadufanie”. W „Stronie ojca” rozprawia się z przeszłością i nie oszczędza w pierwszym rzędzie siebie samego.

Strona ojca” to pierwsza z trzech części tzw. powieści z życia Andrzeja Mencwela, historyka literatury i kulturoznawcy, profesora Uniwersytetu Warszawskiego, wybitnego znawcy życia i twórczości Stanisława Brzozowskiego, autora takich książek jak: „Etos lewicy”, „Wyobraźnia antropologiczna”, „Przedwiośnie czy potop”. Najnowsza „Strona ojca” to jednak nie praca naukowa, lecz literacka. To proza powieściowa tyle tylko, że nie fikcyjna, ale oparta na faktach z życia autora, konkretnie na wydarzeniach z jego dzieciństwa i młodości. Będzie jednak w błędzie ten, kto pomyśli, że w tej oto książce Mencwel wybrał się w sentymentalną podróż do przeszłości. Nic z tego, autor raz i drugi zaznacza, akcentuje i przypomina, że nie są to wcale „sentymentalne wspomnienia”, wręcz przeciwnie: „ja tym pisaniem nadal usiłuję siebie zaleczyć”.

Andrzej Mencwel urodził się w 1940 w Tarnobrzegu, dokąd jego rodzice wraz z dwiema córkami po wybuchu wojny zostali rzuceni z Rawicza. Jego matka zmarła przy porodzie syna. Ojciec ożenił się ponownie. Chłopiec wychowywał się w dużej mierze dzięki starszym siostrom. Po wojnie rodzina przeniosła się do Jeleniej Góry, czyli – jak to się mówiło w czasach PRL-u – na Ziemie Odzyskane, innymi słowy na Dolny Śląsk lub może lepiej w Karkonosze. W Jeleniej Górze Andrzej chodził do szkoły podstawowej i do liceum, a stamtąd wyjechał do Warszawy na studia polonistyczne. O Warszawie...