Nieostra granica fiskalno-monetarna

autor zdjęcia: Mirosław Stelmach

źródło: Rzeczpospolita

Nie mam wątpliwości, że pandemiczny program skupu obligacji przez NBP był potrzebny i zgodny z prawem – mówi prof. Ryszard Kokoszczyński, były wieloletni członek zarządu polskiego banku centralnego.

Kto odpowiada w Polsce za operacje otwartego rynku, takie jak te, w ramach których NBP w latach 2020–2021 skupił obligacje skarbowe i gwarantowane przez Skarb Państwa za około 140 mld zł? RPP czy zarząd NBP?

Ustawa o NBP wskazuje na dwie płaszczyzny zarządzania takimi operacjami. Ogólne zasady, czy też ramy prowadzenia takich operacji, uchwala RPP. Ale konkretne decyzje są w gestii zarządu. I zazwyczaj dla wszystkich zaangażowanych stron było dość jasne, co to są ogólne zasady, a co to są konkretne operacje, nie przypominam sobie większych kontrowersji. W ogóle mamy w NBP dość klarowny podział obowiązków, bo ustawa mówi, że wszystko, co nie jest explicite przypisane innym organom, jest kompetencją zarządu.

W przypadku strukturalnych operacji otwartego rynku (SOOR), które NBP prowadził po wybuchu pandemii Covid-19, kontrowersji nie udało się uniknąć. Część członków RPP, zarówno obecnych, jak i byłych, uważa, że decyzje o skali i terminach skupu bądź sprzedaży obligacji przez NBP powinna podejmować Rada. Zarząd NBP wskazuje, że to należy do jego zadań. A obecny rząd ma wątpliwości co do tego, czy program SOOR w...