Zwłoki – niebezpieczny przedmiot Badań

autor zdjęcia: Peter Horree/Alamy Stock Photo/be&w

źródło: Rzeczpospolita

„Lekcja anatomii doktora Tulpa” pędzla Rembrandta to symbol XVII-wiecznego otwarcia nauki na empirię i docenienia bezpośredniego doświadczenia na równi z wiedzą książkową

Nasze oczekiwania skupione wokół wieczności ciała zawsze były rozciągnięte między utopią a horrorem.

Człowiek od zawsze pragnął żyć wiecznie. Jednak naszym przodkom nie chodziło o wieczność w znaczeniu religijnym, bytowanie duszy w raju lub kręgu kolejnych wcieleń. Nawet ludzie absolutnie pewni nieśmiertelności swojej duszy, bali się o los ciała. Przekonanie, że nasza nieśmiertelna istota powstanie, być może natychmiast po śmierci, nie usuwało strachu przed bólem związanym z przejściem na drugą stronę. W kulturze chrześcijańskiej, w której doktryna zmartwychwstania ciał oznacza bardzo namacalne bytowanie po śmierci, chęć życia również nie była mniejsza, a fascynacja długowiecznością była rozwinięta równie mocno, jak w innych częściach świata. Niemniej warto się zastanowić nad tym, jak daleko utopii wiecznego życia i młodości było do horroru wynaturzenia, złamania wszelkich praw przyrody i reguł rządzących społeczeństwem.

Jak badać ludzkie ciało

Medycyna, czy mówiąc szerzej: wiedza biologiczna o człowieku, rozwijała się od czasów prehistorycznych, ale dopiero wraz z fenomenem, który możemy nazwać pierwszą rewolucją naukową, mającym miejsce w okresie klasycznej starożytności greckiej, rozpoczął się mozolny wysiłek tysięcy lekarzy w celu zrozumienia, jak działa ludzkie ciało i jak można jego funkcjonowanie usprawnić. Hipokrates z Kos (460–375 p.n.e.), postać niemal mityczna, jest symbolem owej sztafety umysłów w pogoni za wiedzą, do którego jeszcze do niedawna...