Wielka wyprawa do wielkiego świata

autor zdjęcia: TOMASZ FIOŁKA/Muzeum Narodowe w Krakowie

źródło: Rzeczpospolita

Elżbieta Skotnicka sportretowana przez François-Xaviera Fabre’a

autor zdjęcia: Pracownia Fotograficzna MNK

źródło: Rzeczpospolita

Michał Skotnicki na portrecie pędzla François-Xaviera Fabre’a

Małżeństwo Michała i Elżbiety Skotnickich, potomka starego szlacheckiego rodu z córką mieszczanina, opierało się ówczesnym konwenansom. Można się domyślać, że ich wieloletnia podróż do Włoch była wyrazem chęci symbolicznej legitymizacji związku. Przyniosła także doniosłe skutki artystyczne. Rozmowa z prof. Mikołajem Getką-Kenigiem, dyrektorem Muzeum Zamkowego w Sandomierzu W sandomierskim Muzeum Zamkowym odwiedzających przyciągała tego lata jedyna swego rodzaju wystawa. Opowiadała o grand tourach, czyli popularnych przed wiekami wyprawach polskich ziemian do korzeni cywilizacji, Francji i Włoch. Tu bohaterami byli Michał Skotnicki i jego żona Elżbieta, mieszkańcy Sandomierszczyzny i dziedzice sławnego rodu Bogoriów. Ich wyprawa była jedną z ostatnich tego rodzaju, ale przyniosła nadzwyczajny plon.

Wystawa o grand tourze Skotnickich w Sandomierzu była oryginalnym pomysłem. Skąd wyszła inspiracja tego projektu?

Pomysł zorganizowania wystawy o grand tourze Michała i Elżbiety Skotnickich ma swoją genezę w projekcie badawczym dr Weroniki Rostworowskiej-Kenig, prowadzonym przez kilka lat na Wawelu i w Instytucie Historii Sztuki UJ, a dotyczącym nagrobków klasycystycznych w katedrze wawelskiej. Pierwszym z nich był właśnie pomnik Skotnickiego, stanowiący replikę monumentu z kościoła Santa Croce we Florencji. Projekt dotyczył nie tylko samej formy, co w przypadku historii sztuki jest kluczowym zagadnieniem, ale również okoliczności jego powstania, a więc osoby zmarłego, fundatorki nagrobka, jak również wyboru miejsca itp.

Nas – mam na myśli Muzeum Zamkowe w Sandomierzu – pomnik Skotnickiego z natury rzeczy bardzo interesował. Z jednej strony jest on ściśle związany z lokalną historią najbliższych okolic Sandomierza – podsandomierska wieś Skotniki, z której Michał pochodził, pojawia się zresztą na obu pomnikach – a z drugiej strony stanowi wyraz szerokich, europejskich horyzontów jego twórców. Idea wystawy o włoskim wojażu Skotnickich mającym doniosłe skutki artystyczne – dosyć powiedzieć, że florencki nagrobek był powszechnie podziwiany we...