Magia jest człowiekowi potrzebna

autor zdjęcia: Dina Belenko/Getty Images

źródło: Rzeczpospolita

autor zdjęcia: fotokrzyki.pl ul.Powstancow Slaskich 166,Wroclaw

źródło: Rzeczpospolita

Jeśli nauka coś zrobiła, to odczarowała nam świat. Mogło to spowodować, że dla wielu ludzi stracił sens. Próbują zatem nadać mu go ponownie za pomocą praktyk magicznych. Rozmowa z Michałem Rydlewskim, etnologiem, filozofem i literaturoznawcą

Dlaczego w ogóle, w dobie już nie tylko pary i elektryczności, ale kwantowych urządzeń i sztucznej inteligencji, zajmować się magią?

Gdy na UMK w Toruniu na początku XX wieku studiowałem etnologię i antropologię kulturową, miałem okazję słuchać fascynujących wykładów Andrzeja Piotra Kowalskiego i Artura Dobosza na temat myślenia magicznego w społecznościach archaicznych oraz plemiennych. Stawiały one nas, studentów w obliczu istotnych pytań: czym się charakteryzuje myślenie magiczne? Czy tylko społeczności archaiczne oraz plemienne myślą magicznie, a może jest to typ myślenia obecny także w naszej kulturze? Czy można w ogóle wyrugować myślenie magiczne? Dlaczego zatem zajmować się magią? Bo jest! I ma się całkiem nieźle…

Był już homo sovieticus, industrialis, technologicus, a nadal jest magicis?

Temat do niedawna był niszowy, a magię w naszej ponowoczesnej kulturze traktowano jako relikt i przeżytek, który znajdował się z dala od centrum namysłu nad problemami współczesnego świata. Kiedy antropolodzy wraz z odejściem tzw. ludów tubylczych w ich „czystej” postaci, przestali się w zasadzie zajmować myśleniem magicznym, to pod koniec lat 90. XX wieku zajęli się nim z powodzeniem psychologowie: Eugene Subbotsky, Paul Rozin czy...