Testament Paula Austera

źródło: Rzeczpospolita

Baumgarten Przeł. Maria Makuch Znak, Kraków 2025

autor zdjęcia: Ludovic Carcme / Agence VU

źródło: Rzeczpospolita

Paul Auster (1947–2024), pisarz, reżyser, autor „Lulu na moście", „Dymu", „Trylogii nowojorskiej", „4321”

„Baumgarten”, ostatnia powieść zmarłego w 2024 r. pisarza, to hołd dla miłości życia i wspomnienie żydowskich rodzin.

Nie wiem, jak inni czytelnicy, ale ja w pierwszym zdaniu „Baumgartena” słyszę melodię i ton prozy J.M. Cotzeego, skądinąd przyjaciela Paula Austera. Dali wyraz swojej zażyłości w opublikowanej korespondencji, właśnie w niej wszystkim panom polecając zasadę: „Nie wybieraj na żonę kobiety, której nie wybrałbyś na przyjaciela, gdyby była mężczyzną”. Auster dodał: „mężczyzna idzie z kobietą do łóżka, by móc z nią porozmawiać”.

Łóżko pełne seksu

To prawda: w „Baumgartenie” w łóżkowych retrospekcjach bohaterowie nie tylko rozmawiają. Jednak główny męski bohater Sy, profesor Princeton i pisarz, którego matka nazywała się Auster (znaczące, prawda?) – wspomina żonę poetkę Annę, z którą prowadził korespondencję bardziej intelektualną niż miłosną.

Na pewną bardziej sążnistą niż ta Auster–Coetzee, bo po 140 listów w obie strony. A z niemal slapstickowej pantomimy starczych potknięć (dosłownie i w przenośni), a także rozkojarzeń i sklerozy typowej dla starszych panów wyłania się historia miłości i...