Podatkowe konsekwencje uznania umowy kredytowej za nieważną

Uznanie przez sąd umowy kredytu walutowego za nieważną może wiązać się dla kredytobiorcy z daleko idącymi, negatywnymi konsekwencjami podatkowymi. Dotyczy to osób, które korzystały z tzw. ulgi odsetkowej lub ulgi mieszkaniowej. Metodą na uniknięcie tych konsekwencji jest zawarcie z bankiem ugody.

Zgodnie z dominującym stanowiskiem sądów powszechnych i Sądu Najwyższego postanowienia umowy kredytu denominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, które przewidywały dokonanie – przy wypłacie lub spłacie kredytu – przeliczenia według kursu wynikającego z tabeli kursów publikowanej przez bank, jeśli jednocześnie umowa nie regulowała zasad ustalania tego kursu, są postanowieniami niedozwolonymi w stosunkach z konsumentem. Oznacza to, że nie wiążą konsumenta od samego początku, to jest od zawarcia umowy.

Co przy tym istotne, skutkiem wybrania przez konsumenta sądowej drogi rozwiązania sporu z bankiem (a nie zawarcia ugody) jest uznanie umowy za nieważną od samego początku. W przestrzeni publicznej używane jest nieraz sformułowanie „unieważnienie umowy”, co mogłoby sugerować, że umowa taka była ważna, a dopiero wyrok sądowy czyni ją nieważną. Jest to jednak skrót myślowy, nie budzi bowiem wątpliwości, że wyrok w sprawie kredytu walutowego ma charakter deklaratywny, tj. potwierdza nieważność umowy, a nie konstytutywny – tj. czyniący umowę nieważną. Skoro umowa kredytu jest zaś nieważna od samego początku, to oznacza to, że nigdy nie wiązała stron i tym samym nigdy nie wywołała żadnych skutków prawnych. Taka konstatacja niesie za sobą poważne konsekwencje podatkowe dla kredytobiorcy.

Ulga mieszkaniowa

Na potrzeby podatku od osób fizycznych (PIT) źródłem...