Jak przeżyliśmy rosyjską okupację

autor zdjęcia: Marek Kozubal

źródło: Rzeczpospolita

W muzeum w Borodziance – spadochron rosyjskiego żołnierza i tuba po wystrzelonym pocisku przeciwlotniczym

autor zdjęcia: Marek Kozubal

źródło: Rzeczpospolita

W bibliotece mieszczącej się w domu kultury w Borodziance kobiety wyplatają na specjalnym krośnie siatkę maskującą

Barykada współczesnych obrońców Borodzianki stała obok parku, w którym spoczęli polscy legioniści polegli w 1920 r. w starciu z bolszewicką armią konną.

Barykada mająca zatrzymać prące na Kijów wojska rosyjskie, które uderzyły na Ukrainę z Białorusi, stanęła 26 lutego 2022 r. – Było ich 45, w tym trzech narkomanów. Mieli na sobie dresy i trampki – opowiadając o obrońcach miejscowości, Walentyn Mojsiejenko, ponad 70-letni mieszkaniec Borodzianki, poprawia okulary. – Tu postawili szaniec – rysuje dłonią szerokość asfaltowego traktu. I przenosi wzrok na niewielki park po drugiej stronie ulicy Centralnej. – A tam są pochowani Polacy, legioniści – dodaje.

Miasteczko Borodzianka znajduje się ponad 50 km na północny zachód od Kijowa. W 1920 r. 1. dywizją piechoty Legionów dowodził gen. Edward Rydz-Śmigły. Przez miasteczko wycofywał się z Kijowa, który ledwo kilka tygodni wcześniej zdobył wraz z oddziałami ukraińskimi podległymi atamanowi Symonowi Petlurze.

Jego wojska nękane były przez żołnierzy 25. czapajewskiej dywizji strzeleckiej Armii Czerwonej i baszkirskich kawalerzystów. Legioniści konwojowali pociąg, którym z Kijowa przed „czerwoną zarazą” uciekali zarówno Polacy, jak i Ukraińcy. W tamtej okolicy zostali osaczeni, jednak po krwawej walce wyrwali się z okrążenia i ruszyli dalej na zachód. W bitwie pod Borodzianką zginęło lub zostało rannych ponad 200 polskich żołnierzy. Ku ich pamięci na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie znajduje się tablica z wyrytą nazwą „Borodzianka” i datą 11-13 czerwca...