Nie będzie wojny, nie będzie głodu
Nie będzie wojny, nie będzie głodu
PER AHLMARK
Dwieście lat temu w eseju "O wiecznym pokoju" Immanuel Kant przedstawił wizję przyszłej "unii republik liberalnych". W 1795 roku republiki liberalne stanowiły jednak abstrakcję, a Kant mimo to potrafił wyobrazić sobie naszą obecną rzeczywistość - rzeczywistość kwitnących demokracji liberalnych.
Co więcej, kantowska idea wiecznego pokoju wydaje się dziś mniej odległa niż wówczas, ponieważ jeszcze nie zdarzyło się, by jakieś państwo demokratyczne wypowiedziało wojnę innemu państwu demokratycznemu. Można powiedzieć, że teza, iż "między demokracjami nie ma wojen", stanowi nieomal doskonałą zasadę dyplomacji.
Prawdziwość tego stwierdzenia została już naukowo udowodniona. Profesor Rummel z Uniwersytetu Hawajskiego prześledził losy 353 konfliktów z okresu 1816 - 1991. I okazało się, że kraj demokratyczny walczył z krajem niedemokratycznym w 155 przypadkach, dyktatura zaś walczyła z dyktaturą w 198 przypadkach. Profesor Rummel nie znalazł żadnego dowodu na to, by jakikolwiek kraj demokratyczny walczył z innym krajem demokratycznym.
Niektórzy wyrażają w tym miejscu sceptycyzm, utrzymując, że wyjątki istnieją zawsze. Wystarczy jednak przyjrzeć się szczegółom, by stwierdzić, że te tak zwane wyjątki to w istocie albo...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta