Odzyskać pamięć

źródło: Nieznane

Odzyskać pamięć

ROBERT KOSTRO

KAZIMIERZ MICHAŁ UJAZDOWSKI

Polacy podobno mają skłonność do megalomanii, mesjanizmu, idealizują swoją historię i nie dostrzegają własnych wad. Takie w każdym razie wyobrażenie o Polakach zadomowiło się w polskich sferach intelektualnych w ostatnim stuleciu. Trzeba jednak przyznać, że już w dwudziestoleciu międzywojennym najtęższe pióra odbrązawiały Mickiewicza, Słowackiego i - bodaj najbardziej skutecznie - Krasińskiego.

RYS. MIROSŁAW OWCZAREK

W czasach bojów "szyderców" z pułkownikiem Załuskim wypadało drwić z ułanów, tradycji romantycznej i powstańczej. Z uporem godnym lepszej sprawy kolejne pokolenia reżyserów dowodzą swojej niezależności, wystawiając "Króla Ubu", którego akcja dzieje się "w Polsce, czyli nigdzie". Dzisiaj w modzie jest głośne łomotanie we własne piersi za antysemityzm, Jedwabne, plan Wisła, "wypędzenie".

Piszemy to wszystko z ironią, ale niezbyt zjadliwą. Choć narodowy rytuał bicia się w piersi już się zbanalizował, nie zmienia to faktu, że umiejętność dostrzegania własnych błędów i słabości jest przejawem dojrzałości. Demaskowanie ma jednak sens tak długo, jak długo funkcjonują mity. Można rewidować wyobrażenia o przeszłości tylko wówczas, gdy te wyobrażenia w...