Używamy plików cookies, by ułatwić korzystanie z naszych serwisów.
Jeśli nie chcesz, by pliki cookies były zapisywane na Twoim dysku zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Szukaj w:
[x]
Prawo
[x]
Ekonomia i biznes
[x]
Informacje i opinie
ZAAWANSOWANE

Jeżeli symetria to piękno, jesteśmy dziećmi piękna

03 lutego 2018 | Plus Minus | Michał Heller
Doryforos (z gr.niosący włócznię), rzeźba Polikleta, Grecja, 450–440 p.n.e.  Pracę charakteryzują matematyczne proporcje części ciała.
źródło: materiały prasowe
Doryforos (z gr.niosący włócznię), rzeźba Polikleta, Grecja, 450–440 p.n.e. Pracę charakteryzują matematyczne proporcje części ciała.
źródło: materiały prasowe

Grecka Wielka Teoria, wywodząca się ze szkoły pi­tagorejskiej i głosząca, że istotą piękna jest proporcja, nie przestała istnieć. Przeobra­ziła się tylko – bo takie jest prawo upływającego czasu – i stała się... współczesną fizyką.

Tęsknota do piękna jest czymś w rodzaju namięt­nego instynktu. W naszym dążeniu do natury, w zachwycie górskim krajobrazem, w chłonięciu zie­leni pól, zapewne daje znać o sobie nasze drzewo genealogiczne swoimi korzeniami głęboko wrośnięte w przeszłość naszej planety. Instynkt seksualny, po­tężna siła napędowa ludzkich działań i tęsknot, także wyciska na poczuciu piękna swoje uwodzicielskie piętno. Zaiste, trudno byłoby oddzielić ludzkie prze­żywanie piękna od kodów ukrytych w naszych ge­nach. Ale piękno należy także do najbardziej abstrak­cyjnych pojęć ludzkiego ducha.

Ta dwubiegunowość pojęcia piękna znalazła swój wyraz w dziejach łacińskiego terminu używanego na jego określenie. „Co my »pięknym«, to Grecy nazy­wali kalon, a Rzymianie pulchrum. Ten łaciński ter­min utrzymał się nie tylko przez starożytność, ale także przez średniowiecze; zanikł natomiast w łacinie doby odrodzenia, ustępując miejsca nowszemu, mianowicie bellum. Nowy termin był szczególnego pochodzenia: wytworzył się z bonum (dobro, przez zdrobnienie – bo­nellum, w skrócie bellum), początkowo był stosowany tylko do urody kobiet i dzieci, potem rozszerzony na wszelkie piękno, w końcu wyparł pulchrum". Wiele języków europejskich utworzyło swoje odpowiedniki od bellum (bello, beau, beautiful), żaden nie sięgnął do pulchrum. Ta chyba dosyć przypadkowa ewolucja...

Dostęp do treści Archiwum.rp.pl jest płatny.

Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.

Ponad milion tekstów w jednym miejscu.

Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"

Zamów
Unikalna oferta
Wydanie: 10968

Wydanie: 10968

Zamów abonament