Opowieść o nieprawdziwym człowieku

"Krawiec z Panamy" Johna Le Carre

Opowieść o nieprawdziwym człowieku

WOJCIECH SADURSKI

Kilka lat temu poznałem w Panama City amerykańskiego pisarza, Richarda Kostera, który wprowadzał mnie w zawiłości tego dziwacznego państwa- niepaństwa. Czynił to z miłością do tego kraju, jakiej nie znalazłem w najbardziej nawet patriotycznie nastawionych Panamczykach. Koster, ożeniony z założycielką panamskiego ruchu feministycznego, był chyba jedynym, jakiego spotkałem, szczerym patriotą kraju, o którym mówi się, że to nie państwo, a biznes.

Koster otwiera listę ludzi, którym John Le Carre dziękuje w postscriptum do swej najnowszej książki "Krawiec z Panamy". Długą listę osób, wobec których autor "Krawca" zaciągnął dług wdzięczności, kończy Graham Greene, bez którego -- jak pisze le Carre -- "ta książka nie mogłaby powstać". Zbieżność pomysłu "Krawca" z "Naszym człowiekiem w Hawanie" jest oczywista -- o czym za chwilę.

Ale jest jeszcze jedna cienka nić, która wiąże trzech pisarzy: Le Carre, Kostera i Greene'a, choć Le Carre o tym nie wspomina. Koster występuje na kartach jedynej książki Greene'awłaśnie o Panamie, a więc książki, którą Le Carre zapewne dokładnie przeczytał, choć pewno potem zapomniał -- i słusznie, bo to książka dość głupia (o czym...