Odsetki niejedno mają imię

Zaciągając kredyt w banku lub spóźniając się z zapłatą za fakturę, należy liczyć się z koniecznością zapłaty odsetek. Również w sytuacji nieregulowania swoich zobowiązań podatkowych w terminie podatników może spotkać niemiła konieczność zapłaty odsetek od powstałej w ten sposób zaległości.

Z odsetkami spotkamy się zarówno na gruncie prawa cywilnego, jak i podatkowego, choć ich definicji nie zawierają żadne przepisy, a obowiązek ich płacenia może wynikać z ustawy, decyzji właściwego organu albo czynności prawnej. Mają one charakter uboczny względem świadczenia głównego. Oznacza to, że warunkiem powstania należności z tytułu odsetek jest istnienie i ważność należności głównej.

W stosunkach cywilnoprawnych odsetki mogą pełnić funkcję wynagradzania za korzystanie z cudzego kapitału. Poza wynagradzaniem odsetki (zarówno cywilnoprawne, jak i podatkowe) pełnią też funkcję sankcyjną.

Cywilnoprawne

W prawie cywilnym wyróżnia się odsetki ustawowe (wynikające z przepisów kodeksu cywilnego lub ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych) lub umowne (ustalone przez strony w umowie).

Odsetki ustawowe można podzielić na:

∑ należne od sumy pieniężnej,

∑ za opóźnienie,

∑ za opóźnienie w transakcji handlowej.

Wysokość odsetek, wynikających z kodeksu cywilnego lub ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, może zostać zmieniona przez strony w drodze umownej. Należy przy tym pamiętać, że wysokość ta nie może przekraczać tzw. odsetek maksymalnych.

Kapitałowe

Odsetki kapitałowe naliczane są przy pożyczkach oraz kredytach...