Przełomowa pielgrzymka

źródło: PAP

Papież Jan Paweł II i prezydent Václav Havel podczas uroczystości rozpoczynających papieską wizytę w Czechosłowacji. Praga, 21 kwietnia 1990 r.

źródło: PAP

Kardynał František Tomášek, arcybiskup praski w latach 1977–1991, stał się symbolem oporu czeskiego Kościoła wobec komunizmu. Na zdjęciu z papieżem Janem Pawłem II

Jan Paweł II rozumiał Europę Środkową. Umiał ją też reprezentować nie tylko jako krakowski intelektualista, ale także jako papież.

Symboliczna pod tym względem była jego wizyta w Czechosłowacji w kwietniu 1990 roku – pierwsza wizyta papieża w byłym obozie wschodnim po upadku komunistycznych rządów w tych krajach. Co więcej, chodziło o wizytę pierwotnie nieplanowaną, wyjątkową.

Kraków to typowe środkowoeuropejskie miasto przez swoją historię, swój stary żółty dworzec, swoje życie kulturalne tworzone przez ludzi z rozległymi kontaktami w całej Europie Środkowej. Może i gdzie indziej są podobne miasta i atmosfera, ale jednak ten środkowoeuropejski charakter miasta niedaleko czeskiej i słowackiej granicy jest jakby bardziej skoncentrowany.

Całe życie Jana Pawła II aż do jego wyboru na papieża w 1978 roku było związane z Krakowem i jego środowiskiem intelektualnym, kulturalnym i kościelnym. Karol Wojtyła studiuje w Krakowie, tam pisze do gazet, gra w teatrze, staje się częścią węższego kręgu pracowników miejscowego arcybiskupstwa. Stopniowo wyrasta na człowieka, który swój wpływ może realizować poprzez swoje artykuły, pracę ze studentami, jak również bezpośrednio w hierarchii kościelnej. To fascynujące, kiedy uświadomimy sobie, jakie możliwości rozwoju dawała ludziom w kraju pozbawionym wolności równoległa struktura kościelna. I jak świadomie mogła wpływać na jego dalszy...