Nie chwalić bezrefleksyjnie NBP

Druga fala pandemii może być dewastująca dla finansów publicznych nadwerężonych kosztownymi pakietami antykryzysowymi.

Prof. Elżbieta Chojna-Duch w osobliwy sposób zachwycała się ostatnio działaniami NBP w kryzysie pandemicznym po marcu 2020 r. („Działania NBP w kryzysie godne pochwały", „Rzeczpospolita" z 20 sierpnia 2020 r.). Pierwszym argumentem pani profesor była decyzją zarządu NBP o zakupie złota jako elementu strategii dywersyfikacji zarządzania rezerwami walutowymi banku centralnego.

Zyski na złocie

To była oczywiście udana akcja NBP, który w latach 2018–2019 zakupił 126 ton tego kruszcu. Niemniej nie miało to raczej nic wspólnego z Covid-19, chyba że pani profesor chce powiedzieć, iż NBP przewidział wybuch pandemii i stąd taka decyzja. Na dodatek transakcja z dzisiejszej perspektywy jest wyjątkowo zyskowna przy rekordowej cenie złota, Niemniej zysk ten może być zrealizowany tylko w momencie sprzedaży rezerw kruszcu, co chyba nie jest celem NBP, bo nie po to złoto było kupowane.

Budżet jest oczywistym beneficjentem tego ruchu, gdyż 95 proc. zysku NBP trafia zwykle do kasy państwa. Decydująca jest cena z 31 grudnia danego roku, bo rezerwy są przeliczane według niej, a nie ceny bieżącej. Ponieważ trend wzrostowy najprawdopodobniej będzie się utrzymywał, wynik księgowy NBP wynikający z wyceny rezerw złota na koniec 2020 r. będzie najpewniej bardzo dobry, chyba że wcześniej pandemia zostanie...