Przepiękna rzeź Napoleon przeciwko IV koalicji

autor zdjęcia: MATTES RENÉ

źródło: HEMIS.FR / AFP

„Napoleon na polu bitwy pod Pruską Iławą”, obraz Antoine’a-Jeana Grosa z 1808 r.

źródło: Whiteimages/Leemage/AFP

Spotkanie imperatorów na rzece Niemen. 7 lipca 1807 r. cesarz Napoleon Bonaparte i car Aleksander I podpisali pokój w Tylży

W latach 1806–1807 Napoleon toczył wojnę przeciwko prusko-rosyjskiej koalicji. Rozpoczął od jednego z najbardziej błyskotliwych zwycięstw w nowożytnej historii. W miesiąc wymazał Prusy z mapy Europy. Zakończył kampanię przewlekłymi walkami z Rosją. Były niezwykle widowiskowe, a zarazem krwawe.

Po wybuchu rewolucji 1789 r. i zgilotynowaniu królewskiej pary Burbonów rojalistyczna Europa ruszyła ukarać niesłychan ą bezczelność republikańskiej Francji. Do 1799 r. Paryż odparł armie I oraz II koalicji, w których skład nieodmiennie wchodziła Austria. Do walki włączała się także Rosja, z tym że to Londyn był istnym perpetuum mobile antyfrancuskich działań w Europie. Angielska szkoła polityki głosiła potrzebę osłabienia każdego państwa, które zachwiałoby europejską równowagą, sięgając po uzyskanie kontynentalnej dominacji.

Gdy z początkiem XIX w. władzę przejął Napoleon Bonaparte, do walki za brytyjskie złoto wyruszyła III koalicja. Zakończyła swój żywot w 1805 r. pod Austerlitz. W słynnej bitwie trzech cesarzy szybką ucieczką ratowali się imperatorzy Austrii i Rosji. Habsburgowie zostali zmuszeni przez Bonapartego do wzięcia dłuższej pauzy. Nieugięty pozostał za to car Aleksander I. Rosja i Królestwo Prus były zarazem ostatnimi przeszkodami w zjednoczeniu Europy pod berłem francuskiego imperatora. Nie spała także Anglia. Rok później Napoleon ruszył ukarać pyszałkowate Prusy. Londyn, Berlin i Petersburg zawiązały bowiem IV koalicję.

Wymazani z mapy Europy

Jeden z najlepszych biografów Napoleona, rosyjski historyk Eugeniusz Tarle, napisał: „8 października 1806 r. Bonaparte wydał rozkaz wkroczenia swojej armii do...