Jak to jest z tą inflacją

Zapytam tych, którzy apelują, by bank centralny zwiększał stopy procentowe: czy na nasze decyzje ma wpływać to, co działo się rok temu? Musimy kierować się aktualnymi zmianami cen, a o nich mówią zmiany miesiąc do miesiąca.

Inflacja, która prowadzi do stopniowego zmniejszania wartości pieniądza, a w rezultacie chudnięcia naszych realnych dochodów, nie jest oczywiście zjawiskiem pożądanym. Problem jednak w tym, że samo to pojęcie nie jest rozumiane, a przekaz medialny niestety staje się źródłem podsycania oczekiwań inflacyjnych, które mobilizują podmioty gospodarcze do podwyższania cen własnych wyrobów i usług po to, by nadążyć za ogłaszanym rzekomo coraz szybszym tempem wzrostu cen.

Przykładem takiego błędnego przekazu podsycającego niepotrzebnie oczekiwania inflacyjne są opinie ekspertów omawiane w artykule redaktorów Adama Woźniaka i Grzegorza Siemionczyka, wedle których „w maju ceny rosły najszybciej od dekady" („Rzeczpospolita" 2–3.06. 2021). To jest po prostu nieprawda, a wynika to z tego, że cytowani rozmówcy nie rozumieją zjawiska inflacji, ściślej zaś kwestii pomiaru tego zjawiska. Dlatego warto ją wyjaśnić.

Dwie miary zmiany cen

Opinie o inflacji oparte są na zmianach wskaźnika inflacji określanego jako r./r. [rok do roku – red.], który jest efektem podzielenia wartości wyznaczonego przez GUS koszyka dóbr w danym miesiącu (w tym przypadku maju) przez jego wartość w analogicznym miesiącu poprzedniego roku. To ważna informacja, ale ona nie mierzy aktualnych zmian cen. Jak już starałem się kiedyś wyjaśniać, jeżeli ten...