Ratunek z mózgu „rata”

autor zdjęcia: Stanisław Dąbrowiecki

źródło: PAP

Pielęgniarka podaje dziecku doustną szczepionkę przeciw polio. Warszawa, 1968 r.

źródło: EAST NEWS

Twórca pierwszej na świecie szczepionki przeciw polio w trakcie zimnej wojny przekazał do Polski 9 mln dawek.

Prof. Hilary Koprowski – wybitny polski lekarz, immunolog i wirusolog, który odkrycia dokonał w Stanach Zjednoczonych, został laureatem pierwszego miejsca konkursu „Rzeczpospolitej" i firmy Philips „100 lat medycznych innowacji w Polsce". Ojciec szczepionki przeciw polio na najwyższym podium stanął u boku prof. Rudolfa Weigla, twórcy pierwszej skutecznej szczepionki przeciwko tyfusowi.

W dobie pandemii Covid-19 wybór tych dwóch uczonych wydawał się oczywisty. Kapituła konkursu, złożona z ponad stu wybitnych ludzi polskiej nauki, nie miała jednak wątpliwości, że dokonania profesorów Koprowskiego i Weigla miały największe znaczenie dla rozwoju medycyny.

Ratunek u szczura bawełnianego

Przed erą Koprowskiego polio było postrachem całego świata, zabijając albo pozostawiając z ciężką niepełnosprawnością miliony ludzi. Pokolenie wyżu powojennego doskonale pamięta kolegów z porażeniami kończyn i opowieści o pacjentach, u których wirus zaatakował układ oddechowy i skazał ich na tzw. żelazne płuco, czyli życie w metalowym pojemniku podtrzymującym oddychanie. Polio, czyli poliomyelitis anterior acuta albo ostre nagminne porażenie dziecięce, nazywane też chorobą Heinego-Medina (potocznie heinemediną), towarzyszy ludzkości od tysięcy lat. W pierwszej połowie XX w. choroba zaatakowała ze szczególną siłą. Przyczyn doszukiwano się w...