Wojna jako kontynuacja patologicznej polityki gospodarczej

autor zdjęcia: mat. pras.

źródło: Rzeczpospolita

autor zdjęcia: mat. pras.

źródło: Rzeczpospolita

Społeczności międzynarodowej nie udało się zapobiec tragedii za naszą wschodnią granicą, wszak trudno odpowiedzieć na wojnę samemu, nie uwikławszy się w nią. Możemy jednak stymulować gospodarczo pokój, dbając o zdrową konkurencję i rynek.

Według słynnej definicji sformułowanej przez pochowanego we Wrocławiu Carla von Clausewitza „wojna jest tylko kontynuacją polityki innymi środkami”. Dla historyków myśli ekonomicznej, jeśli wojna jest kontynuacją polityki, to raczej kiepskiej polityki gospodarczej – w jej szerokim, instytucjonalnym znaczeniu.

Rosja, największy terytorialnie kraj świata, mający ogromne złoża surowców i 144 mln ludności, pod względem PKB na jednego mieszkańca znajduje się dopiero na 73. miejscu w świecie. Wiele badań ekonometrycznych wskazuje, że im kraj ma niższy PKB na mieszkańca, tym większe prawdopodobieństwo jego uczestnictwa w agresji zbrojnej zewnętrznej i wewnętrznej (sic!). Tym większe też prawdopodobieństwa wpadnięcia takich państw w pułapkę sekularnego ubóstwa.

Merkantylizm wiecznie żywy

Myśl ekonomiczna zawsze próbowała tłumaczyć pozycje walczących ze sobą nacji i terytoriów, dociekać gospodarczych motywów wojennego ich zaangażowania, a nawet kwantyfikować koszty i benefity militarnych przedsięwzięć. W niej też odnajdujemy te same silne spory między liberałami a etatystami, klasykami i neoklasykami a merkantylistami i neokeynesistami, które toczą w analizach inflacji, bezrobocia, wzrostu gospodarczego itd.

I tak oto wczesne teorie merkantylistyczne tłumaczyły wojnę jako swoiste drapieżnictwo, umożliwiające wzbogacenie i zapewnienie dostaw...