Bez odpowiedzialności sąd to fasada

Nowy test sędziowski uderzy w prerogatywę prezydenta – mówi Katarzyna Frydrych, wiceminister sprawiedliwości.

Administracyjnie nadzoruje pani w resorcie sprawiedliwości sądownictwo. Jak pani ocenia projekt przesunięcia „testu niezależności i bezstronności” sędziów do NSA?

Konstytucja nie przewiduje powierzenia NSA ani wojewódzkim sądom administracyjnym innych spraw niż wymienione w jej art. 184. Katalog spraw podlegających sądom administracyjnym oraz NSA jest zamknięty. Inaczej jest w sądach powszechnych oraz SN. Ustawą można im powierzyć sprawy niewymienione w konstytucji. Dlatego przekazanie do właściwości NSA spraw o ponowne rozpoznanie spraw dotyczących spełnienia przez sędziego wymogów niezawisłości i bezstronności budzi wątpliwości natury konstytucyjnej. Tak samo orzekanie w sprawach dyscyplinarnych sędziów sądów powszechnych.

Konstytucyjność tych rozwiązań pewnie zbada TK. Czy projektowany test zagraża sprawności sądów powszechnych?

Nie tylko sprawności postępowań sądowych, ale też fundamentom państwa, pewności obrotu prawnego, zaufaniu do instytucji, które mają działać zgodnie z prawem. Musimy mieć świadomość, że prawie jedna czwarta sędziów, wliczając asesorów, została powołana przy udziale Krajowej Rady Sądownictwa wyłonionej po 2018 r. Przewidziany w projekcie test pozwala kwestionować wszystkich sędziów. Najgorsze, co może dotknąć wymiar sprawiedliwości, to masowe wzajemne...