Marny koniec carów

autor zdjęcia: Galeria Trietiakowska

źródło: Rzeczpospolita

„Car Iwan Groźny i jego syn Iwan 16 listopada 1581 roku” – obraz Ilji Riepina z 1885 r. przedstawiający zabójstwo carewicza

autor zdjęcia: Galeria Trietiakowska

źródło: Rzeczpospolita

„Aleksander II na łożu śmierci” – portret wykonany przez Konstantina Makowskiego. Car zmarł w Petersburgu od ran odniesionych w zamachu 13 marca 1881 r.

Rosja to kraj, którego władcy rzadko odchodzili z tego świata z przyczyn naturalnych. Byli truci, mordowani lub siłą odsuwani od władzy. Pod tym względem także ZSRR był godnym kontynuatorem tradycji Imperium Rosyjskiego.

Zacznijmy zatem tę ponurą opowieść od Ruryka, półlegendarnego, najstarszego znanego historykom władcy Rusi. „Powieść minionych lat”, najstarszy staroruski latopis z początku XII w., zwany także „Kroniką” kijowskiego mnicha Nestora, wspomina, że Słowianie Ilmeńscy, którzy byli założycielami Nowogrodu Wielkiego, zwrócili się do wodzów plemienia Rusów z prośbą o panowanie nad nimi. Nie wiemy, ile jest prawdy w tej historii. Ta sama kronika wspomina, że koło roku 862 wybuchło powstanie ludowe przeciwko Rurykowi i Rusom. Widocznie poddanym wcale nie było tak dobrze pod panowaniem rzekomo zaproszonych Rusów. Istnieje podejrzenie, że Ruryk został w jakiś sposób zabity przez poddanych w 879 r. Jego syn Igor nie nadawał się na władcę ze względu na niski wzrost. Był prawdopodobnie chory na karłowatość. Władzę zwierzchnią nad Rusią przejął krewny Ruryka – książę Oleg, któremu potomni nadali przydomek „Mądry”. „Powieść minionych lat” wspomina, że ten władca w 882 r. podbił Kijów i przeniósł tam stolicę Rusi z Nowogrodu Wielkiego.

Spokojna starość w klasztorze

O śmierci Olega niewiele wiemy. „Powieść minionych lat” przedstawia ją jako skutek klątwy czarownika, który obwieścił księciu, że zginie z powodu swojego ukochanego konia. Kiedy władca dowiedział się, że jego koń padł na...