Głowa państwa. Zawód wysokiego ryzyka

autor zdjęcia: T. Dart Walker/Wikimedia commons

źródło: Rzeczpospolita

Zabójstwo prezydenta USA Williama McKinleya. Zamachu dokonał Leon F. Czolgosz na Wystawie Panamerykańskiej. Buffalo, 6 września 1901 r.

autor zdjęcia: NAC

źródło: Rzeczpospolita

Prezydent RP Ignacy Mościcki wręcza premierowi Waleremu Sławkowi Order Orła Białego. Zamek Królewski w Warszawie, lipiec 1935 r.

autor zdjęcia: NAC

źródło: Rzeczpospolita

Walery Sławek (1879–1939) – trzykrotny premier Polski, marszałek Sejmu II RP, podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego

Władza to wielki ciężar. Nie tylko ze względu na dylematy moralne, jakie musi rozstrzygać osoba, której ją powierzono, ale także ze względu na nieustanne zagrożenie życia przywódcy.

Z dostępnych historykom źródeł historycznych wiemy, że w ciągu 10 tys. lat trwania naszej cywilizacji przeprowadzono 352 znane nam zamachy, w wyniku których zginęły urzędujące głowy państw lub szefowie rządów. Wydawałoby się, że najwięcej wodzów, królów i władców o różnej tytulaturze zostało zabitych w wiekach dawnych, które nazywamy „ciemnymi” lub „barbarzyńskimi”. Żyjemy w powszechnym przekonaniu, że w naszych czasach przywódcy są lepiej chronieni, a „cywilizowane” rozwiązania dyplomatyczne i demokratyczne nie pozwalają na tak barbarzyński czyn, jak zabójstwo najwyższego przedstawiciela całego narodu. Nic bardziej mylnego. Wśród owych 352 przywódców zabitych na przestrzeni wieków 34 zginęło w XIX stuleciu i aż 136 w XX. Im bardziej zbliżamy się na długiej linii chronologicznej dziejów do naszych czasów, tym zabójstwa głów państw i szefów rządów są zjawiskiem bardziej powszechnym. Nasze „cywilizowane” czasy są pełne niecywilizowanych czynów.

Po zakończeniu II wojny światowej wydawało się, że tak niehumanitarne metody rozwiązywania problemów politycznych już nigdy nie wrócą. Wierzono, że ludzkość ma dość zabijania, także swoich przywódców. A jednak od 1946 do 2022 r. zabito...