Główne problemy wywłaszczanych pod cele publiczne

PRAWO | Przepisy regulujące procedurę wywłaszczenia nie zawsze są sprawiedliwe i logiczne. Mirosław Ochojski prokurent Kancelaria Prawna INLEGIS Kołodziej Nogala sp.k. przewodniczący Rady Fundacji INLEGIS

Przymusowa utrata nieruchomości jest trudna zarówno z perspektywy ekonomicznej, jak i emocjonalnej. Prawo zabezpiecza przede wszystkim interesy inwestora: pozwala na łatwe przejęcie nieruchomości bez potrzeby dbania o wysokość odszkodowania i termin jego wypłaty. W tym zakresie powinien interweniować ustawodawca, ale zwykły obywatel nie ma bezpośredniego wpływu na jego działania. Swoje bezpieczeństwo można zapewnić tylko w granicach obecnie obowiązującego systemu, poprzez aktywne działania w toku postępowania.

Na przykładzie dróg ekspresowych

Do nabycia nieruchomości na cele krajowych inwestycji drogowych dochodzi w trybie ustawy z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (tekst jedn. DzU z 2023 r., poz. 162 ze zm.; dalej: specustawa). To jeden z kilkunastu aktów prawnych pozwalających na przymusowe odjęcie bądź ograniczenie prawa do nieruchomości. Każda z ustaw zawiera specyficzne dla siebie rozwiązania, więc niniejszych założeń nie można stosować wprost dla inwestycji innego rodzaju. Przepisy prawa podlegają interpretacji, różne więc mogą być detale w toku postępowania prowadzonego przez konkretny organ, a nawet działającego w jego imieniu urzędnika.

Procedura wywłaszczenia

Wywłaszczenie na cele drogowe następuje poprzez wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację...