Rygor natychmiastowej wykonalności jest nadużywany

PROCEDURA | Prawo wywłaszczenia z dnia na dzień miało być wyjątkiem, a zaczyna być regułą. Barbara Czerniawska prezes Fundacji INLEGIS

W Polsce rygor natychmiastowej wykonalności jest nadawany większości decyzji lokalizacyjnych dla dużych inwestycji celu publicznego, zwłaszcza tych, które są realizowane na podstawie tzw. specustaw. Jego konsekwencją jest wykonalność decyzji przed rozpatrzeniem odwołań od niej i stwierdzeniem jej ostateczności.

W procedurze wywłaszczeniowej daje to przewagę inwestorowi, który może rozpocząć zaplanowane roboty, nie licząc się z protestami i nie czekając na rozstrzygnięcie sporu na poziomie wyższej instancji.

Specustawy drogą na skróty

W polskim prawie funkcjonuje już kilkanaście specustaw – czyli aktów prawnych, które w sposób szczególny regulują konkretną dziedzinę. Mamy więc specustawę drogową, kolejową, lotniskową, powodziową, atomową, o budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego, w sprawie kanału przez Mierzeję Wiślaną itd. Zostały uchwalone, by pokonać nieefektywność regulacji ogólnych, pozwalając – na pewien czas – na wyłączenie obowiązujących przepisów. Te legislacyjne „drogi na skróty” miały być czymś wyjątkowym i ograniczonym w czasie. Miały. Ale trwają w najlepsze, pozbawione już czasowego bezpiecznika.

Na bruk z dnia na dzień...