Demokracja stanu wyjątkowego

autor zdjęcia: Andrei Pungovschi/Bloomberg

źródło: Rzeczpospolita

Sprawa rumuńskich wyborów prezydenckich ma potencjał niepokojącego precedensu, bowiem po raz pierwszy de facto anulowano sądowo dokonany przez obywateli demokratycznie akt wyborczy

Naprawdę podatne na zewnętrzne wpływy i ataki stają się przede wszystkim demokracje wewnętrznie słabe, które wcześniej utraciły poczucie wspólnoty oraz szacunek dla własnych instytucji.

Przekazem o zagrożeniu demokracji jesteśmy bombardowani w polityce i przestrzeni publicznej od lat. Można powiedzieć, że zaczęło się to gdzieś około 2005 r. Przynajmniej tak wynika z analiz przedstawionych w 2020 r. przez Centrum Polityki Publicznej Bennetta na Uniwersytecie w Cambridge. Według nich to właśnie jakieś dwie dekady temu w wielu zachodnich społeczeństwach rozpoczął się trend rosnącego coraz bardziej i przypominającego później kulę śniegową niezadowolenia ludzi z funkcjonowania własnych demokracji.

Wcześniej mimo różnych kryzysów dominował obraz solidnych, dobrze funkcjonujących, osadzonych w narodowych tradycjach zachodnich systemów demokratycznych, do których po końcu zimnej wojny inne społeczeństwa, przede wszystkim te z Europy Środkowo-Wschodniej i Południowo-Wschodniej, w wyniku transformacji i integracji europejskiej powoli będą dołączać. To wtedy też zachodni politolodzy, prawnicy i media wymyślili koncepcję modelu skonsolidowanej liberalnej demokracji jako doskonale funkcjonującego politycznego i społecznego wzorca.

Jednak potem wydarzenia potoczyły się w taki sposób, że bez przesady można dziś stwierdzić, że cały ten obraz diabli wzięli: od 2009 r. kryzys finansowy, rewolucja mediów społecznościowych, kryzys migracyjny, referendum w sprawie brexitu, wybór Donalda Trumpa na prezydenta w USA, pandemia,...