Co dziś mówi nam Auschwitz

autor zdjęcia: PAP/Zbigniew Meissner

źródło: Rzeczpospolita

Widzieliśmy jak kolejne „marsze żywych” spowijały oświęcimskie baraki w barwy tego państwa. Już wtedy ktoś winien był zapalić żółte światło ostrzegawcze. Na zdjęciu: uczestnicy Marszu Żywych na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz w Oświęcimiu

Nie ma narodów lepszych i gorszych, chociaż to właśnie próbują nam wmawiać różnej maści totaliści i autokraci. Są tylko potencjalni kaci i potencjalne ofiary – zaś jedni i drudzy mogą się urealnić w każdym narodzie.

Gdyby ojcom założycielom Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej ktoś odkrył karty przyszłości i powiedział o przyczynach problemu z przyjazdem do Auschwitz przywódcy Izraela, ci zapewne uznaliby to za niskiego lotu żart. Trzydzieści, dwadzieścia, a nawet chyba dziesięć lat temu po prostu nikt takiej możliwości nie zakładał. Nikomu nie przyszłoby do głowy, że premier żydowskiego państwa, powołanego do życia po Zagładzie i w opinii międzynarodowej społeczności będącego żywym dowodem zwycięstwa dobra nad złem, świadectwem dla ludzkości, aby ta już „nigdy więcej” – sam mógł zostać obłożony międzynarodowym nakazem aresztowania z powodu oskarżenia o zbrodnie przeciw tejże ludzkości.

Historia znowu ruszyła z kopyta i w dodatku jakby zadrwiła sobie z utartych już opinii moralistów. Czy z tego powodu my, obywatele, mamy się na teraźniejszość obrażać, czy też raczej powinniśmy szukać nowej formuły, nowego paradygmatu zawierającego się w słowie symbolu „Auschwitz”? I czy to, co rzekomo nowe, nie okazałoby się wtedy zwyczajnym powrotem do starych, uniwersalnych zasad?

Świadkowie i politycy

Pierwszym przewodniczącym Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej był w latach 1990–2014, niemalże do końca życia, Władysław Bartoszewski. Jeden z pierwszych więźniów Auschwitz (numer 4.427), działacz podziemnej Rady Pomocy Żydom „Żegota”, odznaczony medalem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Żołnierz...