Krzywdy pamięta się długo. Także te z XIX wieku

autor zdjęcia: AIPN

źródło: Rzeczpospolita

autor zdjęcia: ATAMANIV TARAS TARASAT@GALA.NET

źródło: Rzeczpospolita

The Faculty of International Relations of the Ivan Franko National University of Lviv

Kiedy zniknie problem ekshumacji na Wołyniu, powstanie inny. Na przykład wydarzeń w Galicji Wschodniej w 1944 r. i odpowiedzialności za „oczyszczenie” jej terenów z ludności polskiej. Rozmowa z Bohdanem Hudem, historykiem i politologiem, prof. Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki

Leży przede mną wydana w ubiegłym roku w Polsce pańska książka „Od unii lubelskiej do rzezi wołyńskich. Cztery eseje o historii polsko-ukraińskiej”…

To poszerzona wersja mojej poprzedniej książki, która ukazała się w 2022 r. Dołączyłem tekst poświęcony rzeziom wołyńskim.

Zacznijmy od unii lubelskiej. Czy pan jest Rzeczpospolitaninem?

Czuję się kimś takim. Mieszkam na terenie dawnej Rzeczypospolitej, choć wątpię, czy z moim nieszlacheckim pochodzeniem byłbym wliczony do grona Rzeczpospolitan. Około 90 proc. mieszkańców Rzeczypospolitej do nich nie należało. Tylko szlachta mogła tak powiedzieć, zapominając o swoim pochodzeniu etnicznym czy przynależności do konkretnego Kościoła. Jak Adam Kisiel, wojewoda kijowski, który pozostał przy wyznaniu prawosławnym. Był Rzeczpospolitaninem, a jednocześnie pamiętał o swoim ruskim pochodzeniu i prawosławnym wyznaniu.

Czy sięganie do czasów unii lubelskiej z 1569 r. to jakiś znak czasu w Ukrainie?

Znak tych przemian, które się odbywają w historiografii ukraińskiej. Do niedawna pod wpływem historiografii ludowej Mychajła Hruszewskiego i historiografii sowieckiej jednoznacznie krytykowano unię lubelską jako zagarnięcie ziem ruskich przez szlachtę polską, ich kolonizację, polonizację, podbicie ludności pospolitej, wprowadzenie religii katolickiej. Teraz wielu historyków...