Wielki eksperyment
Wielki eksperyment
CZESŁAW PORĘBSKI
RYS. LESZEK OŁDAK
Jeżeli zjednoczenie Europy, wspólna europejska polityka zagraniczna i obronna, mają mieć jakieś szersze znaczenie, to Europa musi podjąć na nowo realizację zadań, które porzuciła w pół drogi.
Jednym z takich schematów jest przeciwstawienie oświeceniowej i romantycznej wizji narodu. Realizacją tej pierwszej miałaby być Wielka Rewolucja Francuska. Tę drugą natomiast mieliby snuć i stosować najpierw romantycy niemieccy, a pod ich wpływem cała plejada myślicieli i polityków środkowoeuropejskich - Czechów, Węgrów, Polaków, "Jugosłowian" - którzy w XIX i XX wieku kierując się tą wizją, zmierzali do wyzwolenia swoich "małych" narodów.
Ta pierwsza pojmuje społeczność polityczną jako wynik umowy pomiędzy obywatelami, którzy w zespołowym działaniu uzgodnionym w klauzulach konstytucji dostrzegają najlepszą gwarancję równości i indywidualnej wolności. Ta druga uznaje społeczność politycznie zorganizowaną w państwie za wytwór i wyraz wspólnoty wyrastającej na podłożu historii, tradycji, kultury, mowy, więzi etnicznej...
Ta pierwsza jest na terenie polityki odpowiednikiem tej koncepcji jednostki i społecznego współistnienia, która dała początek...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta