Powolne przezwyciężanie Jałty
Formalne i nieformalne porozumienia zawierane w latach 1989-1991 i kończące zasadniczą fazę zimnej wojny nie miały charakteru wielkiego układu pokojowego między dawnymi wrogami
Powolne przezwyciężanie Jałty
Przemysław Grudziński
Każdy wielki okres w historii stosunków międzynarodowych ma dwa nakładające się na siebie, ale nie identyczne aspekty: systemowy i psychologiczny. W przypadku zimnej wojny, czyli trwającego od zakończenia II wojny światowej systemu bipolarnego, wzajemne percepcje odgrywały szczególnie istotną rolę. Moim zdaniem odgrywają ją nadal, zwłaszcza że nie została dokończona praca nad przezwyciężeniem systemowych pozostałości zimnej wojny. W niełatwym związku pozostają trzy wizje historii zimnej wojny i jej zakończenia: zachodnia, radziecko-rosyjska i środkowoeuropejska.
Trzy wizje
Wersja zachodnia oparta jest na przeświadczeniu, że w końcu lat 80. nastąpił definitywny koniec zimnej wojny. Niektórzy historycy i politolodzy cofają początek jej rzeczywistego zakończenia do wczesnych lat 70. , gdy na zasadzie wzajemnego honorowania podziału Niemiec i Europy nastąpiło ustabilizowanie systemu zimnej wojny. Jeszcze inni na przełomie lat 80. i 90. upatrują kulminację długiego procesu odprężenia.
Jednak niezależnie od szkoły myślenia istnieje na Zachodzie powszechna zgoda, że zimna wojna przeszła już...
Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną.
Ponad milion tekstów w jednym miejscu.
Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej"
ZamówUnikalna oferta