Demony nienawidzą Wcielenia

źródło: AKG/North Wind Picture Archives

Lizbona w ogniu i falach. Od roku 1755 wyborny punkt wyjścia do sporu o teodyceę

źródło: RUE DES ARCHIVE/FORUM

Fabrice Hadjadj

źródło: Plus Minus

Wiara demonów Fabrice Hadjadj, tłum. Maria Żurowska, Kraków, Wydawnictwo Esprit 2012.

źródło: Bridgeman Art Library

Kuszenie trwa. Nie zawsze w tak złotawej poświacie, jak u Tycjana

Fabrice Hadjadj zwraca uwagę na fakt, że wciąż podejmowane są kolejne próby ominięcia śmierci, technologicznego poddania ciała takiej obróbce, by już nie stało naprzeciw rozumu.

Choć od trzęsienia ziemi w Lizbonie w roku 1755 minęło ponad 250 lat, wydarzenie to wciąż znajduje się w samym centrum antychrześcijańskiej argumentacji. Nadal jest ono jednym z zasadniczych i bolesnych „dowodów" przeciw wiarygodności chrześcijaństwa, przeciw aktywnej obecności Opatrzności w życiu ludzi i narodów. Wolter pod wpływem informacji o tragedii, jaka się dokonała w portugalskiej stolicy, napisał „Poemat o trzęsieniu ziemi w Lizbonie". W późniejszym „Poemacie o Klęsce" dał świadectwo swojej intelektualnej bezradności wobec tragedii, która nie mogła pasować do obrazu świata mającego być najlepszym z możliwych światów. Wolter pisał wtedy:

Filozofowie, co wszędzie ład widzicie,
Przybiegnijcie oglądać ruiny rozpaczliwe
Okruchy, szczątki, popioły nieszczęśliwe
Kobiety, dzieci jedne na drugich leżące.

Jednak argument lizboński jest czymś znacznie więcej niż tylko ciosem w nowożytny racjonalizm. Wolter poprzez Lizbonę uderza w każdego z nas, kto zadaje sobie pytanie: „dlaczego Bóg do tego dopuścił?". Mimo to w słowie wstępnym do swoich poematów wypowiada zdanie, które wydaje się wręcz nieprawdopodobne w jego ustach: „Tylko objawienie może rozwiązać ten wielki węzeł, który filozofowie namotali".

Udział diabła

Przekonanie, wzięte od Leibniza, że...